W dzisiejszych czasach niemal każdy samochód wyposażony jest w zaawansowany komputer pokładowy, kontrolujący prace szeregu podzespołów elektronicznych, od których zależy nie tylko poprawne działanie silnika, ale także innych układów. Wykrycie usterek w takim aucie jest właściwie niemożliwe tylko na podstawie oględzin, konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki za pomocą komputera.

Najogólniej rzecz ujmując, diagnostyka komputerowa polega na odczytaniu danych z komputera pokładowego samochodu, za pomocą interfejsu podłączonego do przeznaczonego do tego celu złącza OBD2. Dzięki temu za pomocą specjalnego oprogramowania diagnosta może porównać dane z pamięci samochodu z tymi podanymi przez producenta dla konkretnego modelu i na tej podstawie stwierdzić czy silnik i inne układy działają poprawnie. W przypadku wykrycia różnic przeprowadzana jest ich analiza, na podstawie której ustalana jest przyczyna awarii. Największą zaletą diagnostyki komputerowej jest jej bezinwazyjność, szybkość i precyzja. Za jej pomocą można bowiem w łatwy sposób sprawdzić działanie trudnodostępnych podzespołów, dzięki czemu mechanik przystępuje do rozbierania auta, tylko wtedy kiedy naprawdę jest taka konieczność. Pozwala to zaoszczędzić sporo czasu i zmniejsza koszty naprawy. Obsługa interfejsu i oprogramowania komputera diagnostycznego wbrew pozorom nie jest łatwa. Tylko duża wiedza i doświadczenie mechanika, który wykonuje badanie, są gwarancją trafnego rozpoznania problemów, dlatego należy korzystać jedynie z usług profesjonalnych warsztatów samochodowych.

W przypadku wystąpienia usterki komputer zapisuje jej kod, a także parametry pracy silnika w momencie, kiedy wystąpiła. Ilość danych zależy od rodzaju oprogramowania i liczby zintegrowanych z nim czujników. Gromadzone mogą być takie informacje jak obroty silnika i jego obciążenie, temperatura, czy ciśnienie oleju i paliwa. Warto wiedzieć jednak, że poza tymi ogólnodostępnymi danymi, komputer zapisuje i przechowuje także mnóstwo innych informacji, które nie są dostępne dla wszystkich komputerów diagnostycznych. W samochodach wielu marek kody usterek przechowywane są w ukrytej pamięci centralnej, z której nie są usuwane podczas czyszczenia kodów błędów ani poprzez odłączenie akumulatora. W przypadku wielu marek po podłączeniu samochodu do komputera diagnostycznego w autoryzowanym serwisie, dane z pamięci samochodu są automatycznie przesyłane do centrali. Trafiają tam nie tylko informacje o błędach, ale również aktualny przebieg pojazdu, zużycie paliwa, poziom płynów, a nawet analiza stylu jazdy kierowcy, przypadki, kiedy zadziałał system ESP, czy nastąpiło wstępne napięcie pasów. Niektórzy producenci zbierają dane nawet o tym, jak często zmieniane jest położenie fotela kierowcy. Na tej podstawie są w stanie ocenić czy samochodem jeździ jedna osoba, czy też jest on użytkowany przez różnych kierowców. Z informacji tych rzadko się korzysta, najczęściej ma to miejsce w przypadku rozpatrywania gwarancji, kiedy producent ma wątpliwości co do prawidłowego użytkowania auta. Na tej podstawie może sprawdzić, czy właściciel nie ignorował zbyt długo pojawiających się komunikatów ostrzegawczych lub nie dokonał w samochodzie zmian sprzecznych z warunkami gwarancji.

Pompa wtryskowa jest najważniejszym elementem układu zasilającego, który łączy układ niskiego ciśnienia z układem wysokiego ciśnienia. Jej zadaniem jest wytwarzanie wysokiego ciśnienia paliwa wykorzystywanego do pracy silnika w każdych warunkach. Jest odpowiedzialna również za podnoszenie jego wydajności przy zachowaniu niewielkiego zużycia paliwa i niskiej emisji zanieczyszczeń do środowiska. Pompy typu Common Rail produkowane m.in. przez marki Bosch, Delphi, Denso i Simens różnią się od innych rodzajów pomp wtryskowych tym, że wytwarzają wysokie ciśnienie w sposób ciągły, niezależnie od ciśnienia w zasobniku i pracy wtryskiwaczy, co oznacza, że paliwo nie jest sprężane dla każdego wtrysku oddzielnie.

Objawem uszkodzenia pompy wytryskowej jest zazwyczaj ciężki rozruch silnika lub całkowity brak możliwości jego odpalenia. Może na to wskazywać również falowanie obrotów, spadek mocy silnika i czarny kolor spalin. Najczęstszą przyczyną uszkodzenia pompy wtryskowej jest zanieczyszczone mechanicznie lub chemicznie paliwo. Zanieczyszczenia mechaniczne w postaci opiłków, osadów, czy rdzy powodują wytarcia lub złuszczenia powierzchni współpracujących ze sobą. Dodatkowo powoduje to powstawanie metalicznych opiłków, które dostają się do całego układu i mogą być przyczyną dalszych uszkodzeń nie tylko pompy, ale także wtryskiwaczy. Skutek działania zanieczyszczeń chemicznych widoczny jest natomiast dopiero pod mikroskopem. Powierzchnia, która na pierwszy rzut oka wydaje się w porządku, okazuje się zmatowiona i zniszczona. Tego rodzaju uszkodzenia powodowane są najczęściej przez paliwa zanieczyszczone nawet niewielką ilością kwasu siarkowego. Dla prawidłowego działania pompy wtryskowej bardzo ważne jest zatem to, aby dbać o regularną wymianę filtra paliwowego, którego zadaniem jest wyłapywanie zanieczyszczeń z paliwa i odseparowywanie wody.

Kiedy mamy pewność, że przyczyną niesprawności naszego auta jest pompa wtryskowa, nie pozostaje nam nic innego jak usunąć usterkę. W tym celu możemy wymienić pompę na nową, co jest najdroższym rozwiązaniem lub podać ją regeneracji, co pozwoli zmniejszyć koszty naprawy nawet o kilkadziesiąt procent. Aby przeprowadzić regeneracje pompy wtryskowej, konieczne jest jej wymontowanie z samochodu, a następnie jej rozłożenie na części pierwsze. Pozwala to na ocenę wizualną wszystkich elementów pompy, z wykorzystaniem cyfrowego mikroskopu. Na tej podstawie stwierdza się, które części należy wymienić na nowe, a które da się przywrócić do stanu fabrycznego. Po dokładnym wyczyszczeniu pompy i ponownym złożeniu jej w całość z nowych i zregenerowanych części z wykorzystaniem nowych uszczelniaczy poprawność jej działania sprawdzana jest na stole probierczym. Dopiero kiedy wszystkie parametry jej pracy są zgodne z wartościami podanymi przez producenta, pompa może być ponownie zamontowana w samochodzie.

Wtryskiwacze są elementami silnika, które pracują pod dużym obciążeniem podczas każdego jego cyklu pracy. Narażone są przez to na zużycie i trzeba się liczyć z tym, że po około 150-200 tys. km przebiegu mogą ulec awarii. Najczęściej przyczyną nieprawidłowej pracy wtryskiwaczy jest po prostu ich zużycie. Sygnałem ich pogarszającego się stanu mogą być problemy z rozruchem silnika, szczególnie przy niskich temperaturach. Dzieje się tak, ponieważ ich nieprawidłowa praca nie pozwala osiągnąć wysokiego ciśnienia, niezbędnego do szybkiego rozruchu silnika. Przyczyną takich problemów może być jednak także np. uszkodzony regulator ciśnienia lub zapchany filtr paliwa. Aby zatem poznać prawdziwy powód nieprawidłowej pracy naszego samochodu, najlepiej udać się do profesjonalnego warsztatu samochodowego i zacząć od jego diagnostyki komputerowej. Co prawda nieprawidłowej pracy wtryskiwaczy nie da się określić na tej podstawie, ponieważ zasygnalizuje ona jedynie problem z układem wtryskowym. Precyzyjna diagnostyka wtryskiwaczy wymaga ich wymontowania i sprawdzenia na specjalnym stole probierczym. Bardzo ważne jest także to, że nie można naprawić tylko jednego wtryskiwacza, nawet jeśli tylko on wyraźnie wykazuje nieprawidłowości w działaniu. Zawsze kontrolować i naprawiać należy cały komplet.

Po wyjęciu wtryskiwaczy z samochodu następuje ich demontaż na pojedyncze podzespoły i elementy. Kolejnym krokiem jest dokładne oczyszczenie każdej części za pomocą myjki ultradźwiękowej, a następnie gorącym detergentem pod wysokim ciśnieniem. Później wymieniane są wewnętrzne uszczelnienia wtryskiwaczy i następuje montaż poszczególnych elementów. Na tym etapie zużyte bądź uszkodzone części i podzespoły są przywracane do stanu fabrycznego lub wymieniane na nowe. Po złożeniu wtryskiwacza, za pomocą stołu probierczego wykonywane są testy rozpylenia, a w przypadku wtryskiwaczy Common Rail także dawek wtryskowych i przelewów. Poza tym sprawdza się także ciśnienie otwarcia i wykonuje pomiar obwodu elektrycznego. Naprawionym wtryskiwaczom nadawane są także kody kalibracyjne IMA, na podstawie których silnik może wyliczać dawki paliwa.

Regeneracja wtryskiwaczy wymaga specjalistycznego sprzętu, szczególnie jeśli chodzi o te drugiej generacji. Prawidłowe jej wykonywanie wymaga posiadania urządzeń pozwalających na dokładnie zdiagnozowanie problemów i dokonanie niezbędnych pomiarów. Konieczne jest zatem posiadanie mikroskopu cyfrowego, myjki ultradźwiękowej, a obecnie także technologii 3 fazy regeneracji wtryskiwaczy, która stała się obecnie standardowym wyposażeniem warsztatów oferujących tego typu usług. Umożliwia ona kalibrację elementów wtryskiwaczy z dokładnością do 0,001 mm, co pod względem jakości odpowiada produkcji wtryskiwaczy Common Rail w fabrykach Bosch. Tak ogromna dokładność, pozwala na wymianę dowolnego elementu wtryskiwacza. W rezultacie daje to klientowi całkowitą pewność niezawodnego działania wtryskiwacza po jego regeneracji. Pod warunkiem oczywiście, że w miejsce elementów, które należało wymienić na nowe, zamontowane zostały oryginale części lub zamienniki renomowanych producentów, na które zazwyczaj udzielana jest 12-miesięczna gwarancja. Podsumowując, należy podkreślić, że zamontowanie do samochodu źle zregenerowanych wtryskiwaczy wiąże się nie tylko z ponowną ich wymianą lub regeneracją, ale może spowodować wiele poważnych uszkodzeń takich jak np. wypalenie dziury w tłoku, zniszczenie filtra cząstek stałych czy zniszczenie turbosprężarki.